Хайлт

Google
 

Donnerstag, 31. Mai 2007

Кома бөөгнөрөл дэх одой галактикууд / Dwarf Galaxies in the Coma Cluster / Карликовые галактики в скоплении Кома

Тайлбар: Галактикийн бөөгнөрөл Комад 20 сая гэрлийн жилийн хэмжээтэй мянгаад галактикуудыг үзэгдэх гэрэлд харж болно. Гэвч хэт улаан туяаны зураг ашиглавал дахиад өмнө нь нээгдээгүй байсан өөр мянгаад одой галактик нэмэгддэг. Уг бөөгнөрлийн төв хэсгийг харуулах өнөөдрийн зураг нь Спицер сансрын дурангаар улаан, ногоон өнгөний мужид авсан зураг болон Слоан тоон хайлтын үзэгдэх гэрэлд авсан (цэнхэр) зургуудын нэгтгэл юм. Нэг градус орчим өргөнтэй уг мужид хоёр аварга том эллипс галактик давамгайлж байна. Томруулсан зураг дээр тод харагдах жижиг ногоон цэгүүд нь Магелланы бага үүлтэй ижил хэмжээний одой галактикууд юм. Одой галактикууд жинхэнэ галактикуудаасаа өмнө үүсч, тэдгээрийн үндсэн хэсгүүд нь болж өгдөг гэж үздэг. Бидэнд ашигтай байрлалд байдаг, сайн судлагдсан Кома бөөгнөрөл дэлхийгээс 320 сая гэрлийн жилийн алсад оршино.


Explanation: In visible light images, over a thousand galaxies are seen to lie within a volume about 20 million light-years across in the rich Coma Galaxy Cluster. But infrared images of the Coma Cluster have now been used to add thousands more to the Coma's galaxy count in the form of previously undiscovered dwarf galaxies. This composite combines infrared Spitzer Space Telescope image data (red and green) with visible light Sloan Sky Survey data (blue) for the central part of the cluster. Over 1 degree wide, the field is dominated by two giant elliptical galaxies in blue. Still, many of the small green smudges (see magnified inset) are identified as dwarf galaxies, roughly comparable to the Small Magellanic Cloud. Dwarf galaxies are thought to form first, providing building blocks for larger galaxies. The well-studied, friendly, Coma Cluster is 320 million light-years away.

Пояснение: На изображениях богатого скопления галактик Кома в видимом свете обнаруживается более тысячи галактик в объеме поперечником около 20 миллионов световых лет. Однако, судя по инфракрасным изображениям, следует добавить еще тысячи галактик в виде ранее необнаруженных карликовых галактик. Сегодняшняя картинка центральной части скопления составлена на основе инфракрасных наблюдений космического телескопа Спицера, которые представлены в красном и зеленом цветах, и данных цифрового обзора Слоан в видимом диапазоне, представленных в голубом цвете. Показанное поле шириной более одного градуса содержит две гигантские эллиптические галактики. Множество маленьких зеленых пятнышек, которые лучше видны в увеличенной вставке, представляют собой карликовые галактики, сравнимые с Малым Магеллановым Облаком. Считается, что карликовые галактики сформировались первыми, став строительными блоками для галактик бóльших размеров.
Хорошо исследованное удачно расположенное скопление Кома удалено от нас на 320 миллионов световых лет.

Mittwoch, 30. Mai 2007

Санчирын Титан дээрх шингэн тэнгис / Liquid Sea on Saturn's Titan / Жидкое море на спутнике Сатурна Титане

Тайлбар: Титан дээрх энэ харанхуй муж юу байж болох вэ? Энэ нь шингэн нүүрс устөрөгчөөс тогтох тэнгис байж болох юм. Титаны гадаргын хэсгийг харуулах уг зургийг Кассини сансрын хөлөг энэ сарын эхээр Санчирын үүлэрхэг дагуулын хажуугаар өнгөрөхдөө радиолокаци ашиглан авсан байна. Харанхуй муж харьцангуй бага радио долгионыг ойлгож байсан тул тэгш гадаргуу байна гэж үзсэн тул шингэн байна гэж таамагласан. Энэ том харанхуй муж шингэнээр дүүрэн гэдгийг харуулах бас нэг баталгаа нь цайвар мужийн топологи эргийн муж буюу арал, булан, цутгалантай адил байгаа явдал юм. Харанхуй тэнгисийн тэгш, тасралтгүй гадарга нь түүнийг гүнзгий байж болохыг харуулж байгаа бөгөөд хэдэн арван метрийн гүнтэй байх гэж таамаглаж байгаа. Титан дээрх нүүрс устөрөгчийн тэнгис нь амьдрал агуулж байж болох тул экзобиологчдын сонирхлыг их татаж байдаг. 2005 онд Гюйгенс зонд Титан дээр бууж анхны зургуудыг илгээсэн. Кассини Титаныг үргэлжлүүлэн судлах ба дахиад 13 удаагийн ойролцоох нислэг төлөвлөгдсөн байгаа.

Explanation: What is this vast dark region on Titan? Quite possible a sea of liquid hydrocarbons. The region was imaged earlier this month when the robotic Cassini spacecraft swooped past Saturn's cloudy moon and illuminated part of it with radar. The dark region in the above image reflected little radar, an effect expected were the dark surface relatively flat, as expected for a liquid. Other indications that the vast dark area is liquid include the coastline-like topology of the brighter regions, which appear to include islands, inlets, and tributary channels. The uninterrupted smoothness of much of the dark sea may indicate that the sea runs deep, with speculation holding a depth estimate of tens of meters. A hydrocarbon sea on Titan holds particular interest for exobiologists as it might be a place where life could develop. In 2005 the Huygens probe landed on Titan and returned the first surface images. Cassini will continue to explore Titan, as 13 more flybys are planned.

Пояснение: Что представляет собой эта большая темная область на Титане? Вполне возможно - море из жидких углеводородов. Изображение этой области было получено в начале этого месяца, когда автоматический космический аппарат Кассини пролетел мимо покрытого облаками спутника Сатурна и осуществил радиолокационную съемку части его поверхности. Темная область на этом изображении отражает мало радиоволн, излучаемых радаром. Этого можно ожидать, когда поверхность относительно ровная, такой должна быть поверхность жидкости. Другое свидетельство того, что большая темная область заполнена жидкостью - топология более светлых областей, которые похожи на побережье и образуют острова, заливы и притоки. Гладкая, непрерывная поверхность темного моря может свидетельствовать о достаточно большой глубине, есть предположения, что она достигает нескольких десятков метров. Углеводородное море на Титане представляет особый интерес для экзобиологов, так как в этом месте могла возникнуть жизнь. В 2005 году зонд Гюйгенс совершил посадку на Титане и передал первые изображения его поверхности. Кассини будет продолжать исследовать Титан, запланированы еще 13 пролетов около него.

Dienstag, 29. Mai 2007

Цагаан мушгиа одны аймаг М81 Хабблын дуранд / Bright Spiral Galaxy M81 from Hubble / Яркая спиральная галактика M81: вид в телескоп Хаббла


Тайлбар: Хаббл сансрын дурангаар авсан хажуугийн М81 хэмээх мушгиа одны аймгийн шинэ зураг дээрээс бие даасан одуудыг илрүүлжээ. Энэ нь 1920 онд Эдвин Хабблын 100 инчийн жижиг дурангаараа мөн ойролцоох М31 одны аймгаас одуудыг илрүүлсэнтэй тэнцэхүйц явдал юм. Эдвин Хаббл өөрийн Цефейд хувьсах оддыг хэрэглэн М31 нь зүгээр нэг хуйларсан хий биш манай Сүүн зам шиг бие даасан галактик болохыг баталсан. Хаббл сансрын дурангаар үзэгдэх гэрэлд авсан дээрх зургийг Галекс-аар авсан хэт ягаан туяаны, Спицер-ээр авсан хэт улаан туяаны, Чандра-гаар авсан рентген туяаны зурагнуудтай хамт хэрэглэж М81-ийн түүхэнд одод хэрхэн үүсч, устаж байсныг судалж байна. М81-ээс биднийг хүртэл гэрэл 12 сая жил явж ирдэг. М81-ийг дурангаар Долоон бурхны чигт харж болно.

Explanation: The Hubble Space Telescope has resolved individual stars in a spectacular new image of nearby spiral galaxy M81. The feat is similar to Edwin Hubble's historic images with the Mt. Wilson 100-inch Hooker Telescope in the 1920s that resolved stars in neighboring galaxy M31. Edwin Hubble was able to use individual Cepheid variable stars to show that M31 was not nearby swirling gas but rather an entire galaxy like our Milky Way Galaxy. This above image in visible light taken by the Hubble Space Telescope is being used in conjunction with images being taken in ultraviolet by Galex, infrared by Spitzer, and X-rays with Chandra to study how stars have formed and died over the history M81. Light takes about 12 million years to reach us from M81. M81 is visible with binoculars toward the constellation of the Great Bear (Ursa Major).

Пояснение: На эффектном новом изображении, полученном космическим телескопом Хаббла, в близкой спиральной галактике M81 видны отдельные звезды. Это достижение можно сравнить с историческими фотографиями, полученными Эдвином Хабблом в 1920-х годах на 100-дюймовом (2.5-м) телескопе Хукера обсерватории Маунт Вильсон, на которых соседняя галактика M31 была разрешена на звезды. Эдвин Хаббл смог использовать отдельные переменные звезды - цефеиды и показать, что M31 - не близкое закручивающееся газовое облако, а огромная галактика, похожая на нашу Галактику Млечный Путь. Показанное здесь изображение в видимом свете, полученное космическим телескопом Хаббла, используется вместе с изображениями, полученными в других диапазонах: ультрафиолетовом - телескопом Галекс, инфракрасном - телескопом Спитцера и рентгеновском - обсерваторией Чандра, для исследования процессов рождения и смерти звезд за всю историю существования M81. Свет от M81 идет до нас около 12 миллионов лет. M81 можно увидеть в бинокль в созвездии Большой Медведицы.